Na dziś przygotowałam co nieco o kwarcowych tzw. oczach. Konkretniej mowa będzie o kwarcowym kocim, tygrysim, bawolim oraz sokolim oku. Nazwy te dotyczą efektu świetlnego jakim się charakteryzują, a dokładniej mówiąc migotliwości. Kwarce dające efekt kociego oka są pseudomorfozą, czyli wynikiem zastąpienia jednego minerału drugim.
Migotliwość polega na odbiciu światła od równolegle ułożonych, wydłużonych igłowatych wrostków takich jak np. rutylu czy też turmalinu. Z reguły kamienie charakteryzujące się takim efektem świetlnym są szlifowane w postaci kaboszonu. Przy obracaniu nimi pasmo światła przesuwa się po powierzchni dając efekt źrenicy kociego oka.
Ze względu na różne barwy jakie występują, wyróżnia się następujące odmiany tego kwarcu:
- kwarcowe kocie oko,
- kwarcowe tygrysie oko,
- kwarcowe sokole oko,
- kwarcowe bawole oko.
Idąc w kolejności kwarcowe kocie oko to zbity kwarc, który zawiera inkluzje równolegle uporządkowanych włókien azbestu hornblendowego. Odmiana ta jest barwy zielonoszarej. Bardzo istotne w nazwie jest zaznaczenie że mowa tu o kwarcowym kocim oku, gdyż sama nazwa „kocie oko” dotyczy chryzoberylowej odmiany, która jest znacznie cenniejsza.
Tygrysie oko to minerał o barwie ciemnobrązowej, z żółtymi włóknami, które dają efekt migotliwości. Powstaje on z sokolego oka, gdzie kwarc wypiera krokidolit. Utlenione żelazo wywołuje złotożółtą barwę. Bardzo charakterystyczne w tym minerale jest prążkowanie, spowodowane tym, że wrośnięte włókna są ukryte lub załamane.
Sokole oko to minerał zawierający inkluzje nieutlenionego krokidolitu – czyli nieutleniona postać żelaza. Jest to niebieskozielona odmiana tej grupy kwarców. Najczęściej obok niego występuje tygrysie oko.
Bawole oko z kolei jest barwy czerwonobrązowej. Najczęściej uzyskuje się go przez termiczne działanie na kwarcowe tygrysie oko.
Znane są także inne techniki sztucznego barwienia w wyniku czego uzyskuje się większą różnorodność kolorów z wykorzystaniem popularnej migotliwości. Obróbka kamieni za pomocą kwasu powoduje powstanie szarej odmiany, a tygrysie oko jest też często bielone by uzyskać efekt bardziej zbliżony do chryzoberylowego kociego oka.
Największe swoje zastosowanie kamienie znalazły w jubilerstwie, rzeźbach ale także w różnego rodzaju ozdobach.
Migotliwe kwarce od dawna uważano za amulety ochronne – mają ponoć ,zależnie od swojej barwy , otaczać właściciela określoną formą opieki :
-kocie oko ma dawać przebiegłość i spryt,
-tygrysie oko chroni przed ubóstwem i rabunkiem,
-sokole oko ma odwracać złożeczenia w stronę ich nadawcy,
-bawole oko (naturalne) ma wzmacniać intuicję i ostrzegać przed osobami, które mają nieszczere intencje .
Barwione migotliwe kwarce nie mają żadnych szczególnych właściwości – kamień zabarwiony obdarza noszącego tymi wszystkimi darami ,które były charakterystyczne dla jego pierwotnej formy kolorystycznej. Aby w istocie chroniłnoszącego, należy nosić je ponoć w postaci breloka, bądz jako wisior na sercu 🙂